Hakemler için Talimatlar
Yılda üç kez yayınlanan Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi güncel, hakem değerlendirmeli ve açık erişimli bir e-dergidir.
Derginin yazım dili İngilizce ve Türkçedir.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, bilimsel ve güncel derlemeler yayımlamaya adanmıştır.
Dergi, bağımsız ve tarafsız çift-kör hakemli değerlendirme ilkelerine dayanmaktadır. Yalnızca başka bir yerde yayınlanmak üzere inceleme altında olmayan yayınlanmamış derlemeler başvuruda bulunabilir. Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, bir önceki yayın farklı bir dilde yayınlanmış olsa dahi çoklu ve mükerrer başvuruları kabul etmemektedir. Yayınlanacak eserlerin bilimsel içeriğinden yazarlar sorumludur. Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi derlemelerin dayandığı herhangi bir araştırma materyalini talep etme hakkına sahiptir.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, akademisyenlerin, araştırmacıların ve uzmanların değerli araştırmalarını yayınlamalarını teşvik etmekte ve sağlamaktadır. Derginin temel amacı yüksek bilimsel ve etik nitelikli derlemeler yayınlamak ve dünya genelindeki medikal yayınlara iyi bir örnek olmaktır.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi Yayın Kurulu ve Yayıncı, Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Konseyi (ICMJE), Dünya Tıp Editörleri Birliği (WAME), Bilim Editörleri Konseyi (CSE), Yayın Etiği Komitesi (COPE), ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Dünya Tabipler Birliği (WMA), ABD Araştırma Bütünlüğü Ofisi (ORI), Avrupa Bilim Editörleri Birliği (EASE), Uluslararası Yönetim ve Teknik Editörler Derneği (ISMTE) ve Açık Erişim Akademik Yayıncılık Derneği (OASPA)’nin ilkelerine bağlıdır.
Yayınlanmak üzere gönderilen tüm Derlemeler aşağıdaki özellikleri açısından değerlendirilmektedir:
Güncel
önem
kalite
etik doğası ve
dergi için uygunluk.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi değerlendirme süreci için sağlam yapılandırılmış bir şema kullanmaktadır.
Tüm derleme beyan süreci açıklamalı online beyan sistemi aracılıyla tamamlanmaktadır. Aynı web adresi üzerinden hakemler şifreleri ile kendi kişisel sayfalarına ulaşabilirler.
Derginin temel kurallarına uyan derlemeler en az iki dış hakeme gönderilmektedir ve bu kişilerin makalenin yayınlanmaya uygunluğuna dair görüşleri alınmaktadır. Daha sonra değerlendirilen derlemeler, Baş Editör ve Yayın Kurulu tarafından yeniden değerlendirilir ve kabul veya red kararı alınır.
Hakemlerin herhangi bir potensiyel çıkar çatışması varsa, gönderilen derlemeyi incelemeyi kabul etmeden önce editörü bilgilendirmeleri gereklidir.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi araştırma ve yayın etik kuralları içerisinde en yüksek standartlara kendini adamıştır. Editörler herhangi bir etik suistimali durumunda ilgili uluslararası yayın kullarına göre hareket edecektir (yani COPE yönergeleri, ICMJE Tavsiyeleri, CSE Yayın Etiği Beyaz Kitabı, WAME kaynakları, WMA politikaları ve ORI). Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi Yayın Kurulu, hakemlerini etik olmayan araştırma tasarımı, çoğaltma, intihal vb. gibi olası araştırma veya yayın usulsüzlüklerini teşvik etmektedir.
İntihal ciddi bir sorundur ve tıbbi yazıları etkileyen en yaygın etik problemdir. Güven Tıp ve Sağlık Bilimler Dergisi intihalin hiçbir türüne izin vermemektedir. Dergi politikamız uyarınca, gönderilen makaleler en az iki kez (değerlendirme sürecinde ve kabulden sonra) intihal yazılımı ile çakışan ve benzer metinleri (iThenticate ve diğerleri) tespit etmek için taranmaktadır. Hakemlerin şüphelendiği herhangi bir durum varsa, editörler intihal tarama araçlarıyla elde edilen bilgileri hakemlere sağlayabilir.
Hakem değerlendirmesi sürecinde, benzerlik oranı %20'den fazla olan derlemeler, alıntıları uygun yöntemlerle ele almaları, doğrudan alıntıları belirtmek için tırnak işaretleri kullanmaları veya yeniden yazmaları talep edilerek yazara iade edilecektir. Derlemeler arasında benzerlik oranı revizyon için çok yüksek ise yazı reddedilebilir. Derlemelerin ortak terminolojilerin ve yönteme ilişkin ayrıntıların kullanılmasından kaynaklanan metin benzerliği, ciddi etik kaygıya yol açmamalıdır.
Bir etik kurul tarafından araştırma protokollerinin onaylanması, uluslararası anlaşmalar uyarınca (“WMA Helsinki Deklarasyonu - İnsan Deneklerini İçeren Tıbbi Araştırmalar için Etik İlkeler (son güncelleme Ekim 2013, Fortaleza, Brezilya)”, “Laboratuvar hayvanlarının bakımı ve kullanımı yönergesi (8. baskı, 2011)” ve/veya ““Hayvanları İçeren Biyomedikal Araştırmalar için Uluslararası Kılavuz İlkeler (2012)) tüm araştırma çalışmaları için gereklidir. Makale etik kurul onayı içermiyorsa, COPE (Editör Araştırma, Denetim ve Hizmet Değerlendirmeleri Rehberi) yönergelerine göre incelenecektir. Çalışmanın etik onay alması gerekiyorsa, yazarlardan etik onay sağlamaları istenecektir. Etik onay sağlayamadıkları takdirde yazıları reddedilecek ve ayrıca bu tür çalışmaların etik kurul onayı alması gerektiği ilgili kurumlara ve gerektiğinde ülkelerindeki ilgili kuruluşlara bildirilecektir. Yayın Kurulu incelmesinden sonra çalışmanın etik kurul onayı gerektirmediğine karar verilirse, yazarlardan etik komite onayı ya da bağımsız bir kurul tarafından verilen kendi ülkelerinde geçerli olan dürüslük kuralları uyarınca çalışmanın etik kurul onayı gerektirmediğine dair dokümanı sunmaları istenecektir. Yazarlar etik kurul onay belgesi veya onaya gerek olmadığını gösteren bir belge sunarsa, inceleme süreci devam edecektir. Yazarlar her iki belgeden birini sağlayamazlarsa makale reddedilecektir. İnsanlar üzerinde yapılan deneysel araştırmalarla ilgili makaleler için, hasta ve gönüllülerden geçebilecekleri prosedürler ayrıntılı bir şekilde açıklandıktan sonra bilgilendirilmiş onam alındığını gösteren bir ifade eklenmelidir.
Ayrıca vakalar için de bilgilendirilmiş onam alınması gereklidir. Hastanın tanınabileceği tüm fotoğrafları ile birlikte çoğaltılma hususunda hastadan alınan yazılı izin beyan edilmelidir. Deneklerde/hayvanlarda herhangi bir acı, zarar ve sıkıntının giderilmesi için yapılan tüm işlemler açıkça belirtilmelidir. Yazarlar, uluslararası kabul görmüş kılavuzlara ve ülkelerinin ilgili otoritesi tarafından yayınlanan kılavuzlara uyduklarını açıkça belirtmelidir. Dergi, ilgili merciden aldığı Etik Kurul Onayı'nın bir örneğini talep etmektedir.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi hakemlerinin makaleleri değerlendirirken özgüvenli davranmasını talep etmektedir. Yayınlanana kadar derlemenin içeriği herhangi bir şekilde kullanılmamalı veya paylaşılmamalıdır. Olası hakem usulsüzlüğü durumunda Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, COPE akış şemasını uygulamaktadır. Hakemlerin uyması beklenen COPE etik yönergeleri için lütfen “Hakemlerin uyması beklenen temel ilkeler” ve “Hakemlerden beklentiler” isimli evrakları inceleyiniz.
Hakemlerimizden makalelerin SAGER yönergelerine uyup uymadığının kontrol edilmesi ve bu konuda yazarları teşvik etmeleri beklenmektedir. Her iki terimi birbirine karıştırmamak için yazarlar, cinsiyet (biyolojik özellik) ve cinsel kimlik (sosyal ve kültürel koşullar tarafından şekillendirilen) terimlerini, dikkatli kullanmalıdır. Yazı başlıkları ve/veya özetleri, çalışmanın hangi cinsiyet(ler) için geçerli olduğunu açıkça belirtmelidir. Yazarlar ayrıca cinsiyet ve/veya cinsel kimlik farklılıklarının beklenip beklenemeyeceğini arka planda açıklamalıdır. Çalışmanın tasarımında cinsiyet ve/veya cinsel kimliğin nasıl açıklandığını bildirmeli ve uygun olduğunda cinsiyete ve/veya cinsel kimliğe göre ayrıştırılmış veriler sağlamalı ve ilgili sonuçları tartışmalıdırlar. Cinsiyet ve/veya cinsel kimlik analizi yapılmadıysa gerekçesi tartışmada verilmelidir.
Güven Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, yeni hakemler bulmak için bibliyografik veri tabanlarını kullanmakta ve yazarların önerilerini de kabul etmektedir. Dergimiz olarak hakemlerimize teşekkür eder ve hakem listesini her yıl son sayısında yayınladığımızı belirtmek isteriz. Ayrıca hakemlerin talep etmeleri durumunda hakemlik belgesi editörler tarafından verilmektedir.
Hakem yorum sayfasında verilen rutin soruların yanı sıra hakemler derlemelerini incelerken aşağıdaki soruları da kullanabilirler:
1. Lütfen bu derlemeyi incelemek için herhangi bir çıkar çatışması/çatışmaları olup olmadığını belirtin.
2. Herhangi bir araştırma veya yayın usulsüzlüğünden şüpheleniyor musunuz?
3. İlgili derleme yayınlanması için önemli bilgiler içeriyor mu?
4. Derlemenin başlığı uygun mu?
5. Öz, makalenin içeriğini açık ve doğru bir şekilde açıklıyor mu?
6. Derlemenin konusu anlamlı ve öz bir şekilde belirtilmiş mi?
7. Sonuç bölümü açık ve tatmin edici mi?
8. Yorumlar ve çıkarımlar sonuçlar ile gerekçelendiriliyor mu?
9. Yeterli ve güncel referanslar verildi mi?
10. Metin içerisinde kullanılan terminoloji medikal yazım için uygun mu?
11. Şekil/tablo açıklamaları yeterli düzeyde mi?
12. Derlemenin içeriğini kısaltmak/uzatmak gerekli mi?